W piątek 22 września 2023 r. w życie weszła zmiana Rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy. Warto zacząć od zastrzeżenia, że jeśli przetarg ogłoszono przed dniem 22.09.2023 r., to do niego nadal stosuje się poprzednie przepisy w zakresie dokumentów, także te regulujące składanie zaświadczeń dotyczących niekaralności.

Co do nowych postępowań, wszczynanych od 22 września 2023 r., w uzasadnieniu projektu ww. zmian można odnaleźć intencję autorów, jakoby dodanie w przepisach możliwości złożenia zaświadczenia o niekaralności wystawionego w kraju miejsca zamieszkania osoby, której taki dokument dotyczy, miało być równoległe, tj. zamienne. W praktyce mogłoby to oznaczać możliwość złożenia dokumentu wystawionego w kraju miejsca zamieszkania np. danego członka zarządu, równolegle (zamiennie) z możliwością złożenia dokumentu wystawionego w kraju siedziby lub miejsca zamieszkania wykonawcy. Czyli najczęściej siedziby spółki (wykonawcy). Zatem to wykonawcy pozostawionoby możliwość wyboru uzyskania dokumentu z KRK albo w kraju siedziby wykonawcy albo w kraju zamieszkania danej osoby np. z zarządu.

Jednak już analiza literalnego brzmienia zmiany Rozporządzenia wskazuje, jakby przepis był bezpośrednim powrotem do „starych” zasad, tj. do regulacji analogicznego rozporządzenia z 2016 r. Przepisy z 2016 r. oraz te nowe, które właśnie weszły w życie, są zaś identyczne w treści! A w 2016 r. powszechnie uznawano, że wykonawca nie ma możliwości swobodnego wyboru możliwości złożenia dokumentu wystawionego w kraju siedziby lub miejsca zamieszkania wykonawcy (zazwyczaj kraju siedziby spółki) czy też miejsca zamieszkania.

Dlatego ciężko jest przewidzieć i jednoznacznie określić, jaka będzie jednolita wykładnia i praktyka zamawiających  w zakresie żądania KRK „po nowemu”. Z zapartym tchem na jakiekolwiek wskazówki np. opinię UZP, wyczekuje cały „rynek PZP”. Ta przynajmniej nakreśliłaby kierunek zastosowania tej zmiany w praktyce. I przynajmniej tymczasowo określiłaby standard działania. Tak naprawdę wątpliwości przekreśli dopiero kilka pierwszych orzeczeń KIO poruszających zagadnienia nowego KRK. Temat oczywiście jest gorącym przedmiotem dyskusji na różnych forach „zamówieniowców”.

Tymczasem, z uwagi na powyższe kontrowersje i niejasności, TRĘBICKI HOŁOWIŃSKA w ramach THe Legal News rekomenduje postarać się o podwójne dokumenty – zaświadczenia KRK np. dla członków zarządu mieszkających za granicą tj. wydane w kraju ich zamieszkania oraz w miejscu siedziby Państwa spółki – czyli w Polsce. Ich koszt jest nieznaczny, a ścieżki uzyskiwania za granicą – od lat przetarte. Warto rozważyć takie działania przynajmniej do czasu pierwszych rozstrzygnięć KIO, żeby być przygotowanym na różne scenariusze.

Sprawę „właściwego KRK” śledzimy nieustannie i będziemy na bieżąco informować w naszych materiałach. Oczywiście polecamy systematyczną lekturę THe Legal News!