W dniu 31 maja 2023 r. Urząd Zamówień Publicznych wydał opinię, w której podkreślił, że niezbędne jest wykazanie przez Zamawiających konieczności natychmiastowej realizacji zamówienia (zakupu leków) w celu udzielenia zamówienia z wolnej ręki.
Istnieje zatem różnica pomiędzy koniecznością natychmiastowej realizacji zamówienia, a pilnością udzielenia zamówienia.
Sama pilność udzielenia zamówienia nie stanowi jeszcze przesłanki do udzielenia zamówienia w trybie z wolnej ręki. Niezbędne jest zaistnienie sytuacji, w której zajdzie konieczność natychmiastowego podjęcia działań niezbędnych do ograniczenia bezpośrednich skutków wystąpienia zdarzenia nieprzewidzianego, np. usunięcia bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego, a więc natychmiastowego wykonania zamówienia. Czym innym będzie pilność udzielenia zamówienia, a czym innym natychmiastowa konieczność realizacji zamówienia.
Ponadto w opinii wskazano, że dla zastosowania trybu z wolnej ręki konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek:
- Wyjątkowa sytuacja.
- Przyczyny powstania tej sytuacji nie leżą po stronie zamawiającego.
- Sytuacji tej zamawiający nie mógł przewidzieć.
- Wymagane jest natychmiastowe wykonanie zamówienia.
- Nie można zachować terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia.
Podsumowanie
Biorąc pod uwagę powyższe, UZP stwierdza, że „w sytuacji, w której konieczny jest zakup leku związanego z ochroną zdrowia i ratowaniem życia ludzkiego, z uwagi na fakt, że lek ten należy podać w jak najkrótszym czasie i jednocześnie nie ma możliwości zachowania terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia, z przyczyn niezależnych od zamawiającego, znajduje uzasadnienie udzielenie zamówienia w trybie z wolnej ręki na podstawie art. 214 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp.”
